PARAFIALNE ZESPOŁY SYNODALNE
Powoli ruszają prace II Synodu Archidiecezji Katowickiej. W związku z tym również w parafiach już wkrótce zostaną powołane parafialne zespoły synodalne, które pomagać będą komisjom Synodu wsłuchiwać się w głos Ducha Świętego.
Zgodnie z Regulaminem II Synodu (§ 27-33), w skład parafialnego zespołu synodalnego wchodzą: członkowie parafialnej rady duszpasterskiej, katecheci świeccy posługujący na terenie danej parafii, nadzwyczajni szafarze Komunii świętej, liderzy ruchów i stowarzyszeń katolickich oraz inne osoby, wskazane przez parafialną radę duszpasterską. Parafialne zespoły synodalne są podstawowymi ciałami konsultacyjnymi Synodu. Dzięki ich pomocy poszczególne komisje tematyczne będą mogły poznać doświadczenia i wypracować praktyczne rozwiązania służące poprawie funkcjonowania parafii i diecezji. Dlatego bardzo ważne jest, aby wśród członków zespołu znalazły się osoby posługujące w różnych dziedzinach – księża, katecheci szkolni, nadzwyczajni szafarze itd. Ich wiedza „z doświadczenia” będzie bardzo pomocna w diagnozowaniu obecnego stanu duszpasterskiego i proponowaniu wizji na przyszłość.
W praktyce współpraca zespołów parafialnych z komisjami synodalnymi będzie wyglądać następująco:
1. Do końca lutego 2013 r. wszystkie komisje wypracowują kwerendy, czyli listy pytań, które zamierzają poddać pod dyskusję. Trafią one do zespołów parafialnych (jeden będzie pracować na pytaniami 1-3 komisji).
2. W marcu rozpoczyna się właściwa praca zespołów, które – na podstawie własnych doświadczeń – zredagują odpowiedzi na zadane pytania.
3. Efekty ich prac przesyłane będą z powrotem do komisji tematycznych, które stworzą syntezę z przesłanych propozycji, zawierającą propozycje zasad, wedle których należy porządkować dany wymiar życia Kościoła katowickiego (do końca października 2013r.)
4. Następnie wszystko przeanalizuje Komisja Główna. Ta – we współpracy z Zespołami Teologicznym i Legislacyjnym – wprowadzi swoje poprawki, sprawdzi, czy coś ważnego nie zostało pominięte i ponownie przekaże materiał do komisji (grudzień 2013r.).
5. Stamtąd wszystkie propozycje zostaną ponownie przesłane do zespołów parafialnych (luty-kwiecień 2014.). W oparciu o te drugie konsultacje powstaną projekty dokumentów, które będą przedmiotem obrad fazy plenarnej – ostatniego etapu Synodu.
Oprócz parafialnych zespołów synodalnych mogą też powstawać inne rodzaje zespołów wspomagających zadania komisji tematycznych Synodu. Jednym z nich są młodzieżowe zespoły synodalne. W parafiach, gdzie jest dużo aktywnej młodzieży, działają duszpasterstwa akademickie albo inne grupy, zrzeszające młodych ludzi, warto skorzystać także z ich pomocy. W ramach takiego zespołu mogą znaleźć się członkowie z jednej lub kilku parafii, a przewodniczącym powinien zostać ksiądz, który faktycznie współpracuje z młodzieżą.
Drugą możliwością są tzw. inne zespoły synodalne, które – podobnie jak młodzieżowe – mogą zrzeszać osoby należące do kilku parafii. Zespoły te mogą powstać np. w ramach duszpasterstw specjalistycznych, różnych stowarzyszeń, ruchów itp.
Powstaną także – po przygotowaniu odpowiedniego regulaminu – internetowe zespoły synodalne. O nich napiszemy szczegółowo niebawem.
Serdecznie zapraszamy wszystkich do aktywnego uczestnictwa w pracach Synodu i objęcia pamięcią modlitewną najbliższych prac (pierwsze spotkania komisji tematycznych, które mają zaowocować wypracowaniem wspomnianych kwerend).
Sekretariat Zespołu Presynodalnego
ŚWIATŁO NARODÓW (cz. I)
Któż to wymyślił ten Kościół?
Współcześni ludzie stawiają rozmaite pytania na temat Kościoła. Jednym z nich jest pytanie o to, kto wpadł na pomysł jego założenia. Odpowiedzi słyszy się bardzo różne – a to, że Kościół został wymyślony przez księży i biskupów dla realizacji ich własnych interesów (to odpowiedź tych mniej życzliwych). Inni znowu twierdzą, że Kościół powstał jako efekt przemian społecznych w starożytności – i tak, siłą rozpędu, istnieje do dzisiaj. Sobór Watykański II w imieniu samego zainteresowanego (czyli Kościoła) udziela odpowiedzi na pytanie o „projekt – Kościół” w Konstytucji dogmatycznej o Kościele (KK).
Odpowiedź jest niesłychanie prosta: to Bóg sam wymyślił i zaplanował Kościół. Jego zamiarem było bowiem dać ludziom udział w swoim własnym życiu. A że Bóg z natury swojej nie jest samotnikiem lecz żyje we wspólnocie (Trójca Święta) więc postanowił także ludzi zbawić we wspólnocie.
Już w Starym Testamencie Bóg przekazał swoje Prawo całemu narodowi (wspólnocie) a nie pojedynczym ludziom. Naród izraelski, przez swoje posłannictwo, zapowiedział powstanie Kościoła. Wykonawcą Bożego pomysłu na Kościół był Jezus. W swoim nauczaniu głosił Królestwo Boże – czyli opowiadał o Kościele. Dzięki temu, że nauczał, umarł na krzyżu, zmartwychwstał i wstąpił do nieba, na wierzących mógł zstąpić Duch Święty i w ten sposób Kościół rozpoczął działalność.
Duch Święty działa teraz w Kościele poprzez sakramenty, które są skutecznymi znakami łaski Bożej. Ale też sam „Kościół jest w Chrystusie niejako sakramentem, czyli znakiem i narzędziem wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego” (KK 1). Na końcu czasów – w niebie – ludzie zostaną zgromadzeni wokół Boga w Kościele powszechnym.
Nasza wiedza o Kościele pochodzi z Objawienia Bożego – a to oznacza, że na jego temat dowiadujemy się tyle, ile Bóg zechciał nam przekazać. Ludzki wysiłek nie wystarczy do zrozumienia czym naprawdę jest Kościół. Potrzebna jest także (a może przede wszystkim) pokorna postawa słuchania Boga. Musimy się więc zgodzić na to, że nie będziemy wiedzieć o Kościele wszystkiego, bo jest on misterium. Poznajemy go poprzez różne obrazy zaczerpnięte z Pisma Świętego i od Ojców Kościoła, ale obrazy te odkrywają tylko część rzeczywistości. Powstały w oparciu o doświadczenie życiowe, jakie może zgromadzić każdy człowiek. Ulubionym obrazem, którym posługuje się Sobór Watykański II do opisania natury Kościoła, jest ciało człowieka. Jest to porównanie zaczerpnięte z Pierwszego Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian (12,12 n). My jesteśmy poszczególnymi częściami tego ciała (palcem, nogą, skórą, nerką…), a jego głową jest sam Chrystus. Każda z części ma własne funkcje, które razem, wspólnie, przyczyniają się do dobra całego ciała.
Krzysztof Masztalski
wolontariusz II Synodu Archidiecezji Katowickiej
II SYNOD KATOWICKIEGO KOŚCIOŁA OTWARTY!
W niedzielę, 25 listopada br., w Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, ks. abp Wiktor Skworc uroczystą Mszą św. rozpoczął II Synod Archidiecezji Katowickiej. Wcześniej, w Auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, miało miejsce rozdanie dekretów poszczególnym członkom i konsultorom komisji synodalnych.
Na samym początku spotkania w gmachu Wydziału Teologicznego, po wspólnym odmówieniu modlitwy Adsumus, Ksiądz Arcybiskup podpisał Dekret zwołujący II Synod katowickiego Kościoła. Podziękował także Zespołowi Presynodalnemu, który był odpowiedzialny za przebieg prac na wstępnym etapie przygotowań do otwarcia Synodu. Po rozdaniu dekretów, wszyscy obecni przeszli do Archikatedry Chrystusa Króla, gdzie o godz. 12:00 odprawiona została uroczysta Eucharystia. Przewodniczył jej ks. abp Wiktor Skworc, a wśród koncelebransów, oprócz ponad dwustu księży archidiecezji, byli m.in: ks. abp senior Damian Zimoń, ks. abp Szczepan Wesoły, wieloletni koordynator duszpasterstwa emigracyjnego oraz ks. bp Józef Kupny.
W dniu otwarcia – oprócz 16 komisji i 2 podkomisji tematycznych – zostały powołane: Komisja Główna pod przewodnictwem Księdza Arcybiskupa, Zespół Teologiczny, z przewodniczącym ks. prof. Jerzym Szymikiem oraz Zespół Legislacyjny prowadzony przez Kanclerza Kurii Metropolitalnej, ks. dr. Adama Pawlaszczyka. Te trzy ciała mają za zadanie nadzorować i koordynować prace wszystkich komisji synodalnych, z uwzględnieniem ich szczególnej specyfiki. Członkowie Zespołu Teologicznego czuwać będą nad teologiczną poprawnością tekstów, zaś Zespół Legislacyjny dbał będzie o odpowiednie sformułowania prawne.
Synod został otwarty, nasuwa się więc pytanie: co dalej? Wszystkie prace synodalne mają się zakończyć – wedle optymistycznego scenariusza – w listopadzie 2015 r. Przez te trzy lata czeka nas wytężona praca. Nie dotyczy ona jedynie osób czynnie zaangażowanych w dzieło Synodu. Ks. abp Wiktor Skworc w homilii na rozpoczęcie Synodu po raz kolejny przypominał o odpowiedzialności nas wszystkich – wiernych archidiecezji katowickiej – za kształt naszego lokalnego Kościoła. Wskazał także na główne zadanie Synodu, którym powinna być „chrysto-logiczna” odnowa życia naszego Kościoła diecezjalnego. Odnowa ta winna wyrażać się – nade wszystko – w głębokiej „reformie” nas samych: w uporządkowaniu spraw własnego sumienia, w procesie szczerego nawrócenia. Chodzi o nieustanne trwanie w przestrzeni łaski Bożej, a także o coraz skuteczniejsze zaradzanie potrzebom – duchowym i materialnym – naszych bliźnich. Odważne i autentyczne świadectwo życia opartego na wierze, jest dziś pilnie potrzebne Kościołowi; całemu społeczeństwu i Ojczyźnie!
Jednym z podstawowych warunków, jaki musi zostać spełniony, aby obrady Synodu były sprawne i owocne jest dostateczna ilość modlitwy – podkreślił Ksiądz Arcybiskup. Prosimy więc wszystkich o modlitwę w intencji II Synodu, przede wszystkim o światło Ducha Świętego dla przewodniczących, członków oraz konsultorów wszystkich komisji i zespołów synodalnych.
Zapraszamy także na naszą nową stronę internetową (pod starym adresem): synodkatowice.pl, gdzie znajdziecie Państwo fotorelację z otwarcia II Synodu.
Sekretariat II Synodu Archidiecezji Katowickiej
WIERZĘ W JEDEN […] KOŚCIÓŁ
Poprzednim artykułem o charakterze formacyjnym rozpoczęliśmy cykl, w którym wyjaśniamy znaczenie fragmentu wyznania, które co niedzielę odmawiamy podczas niedzielnej Mszy świętej: „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”. Ostatnio skupiliśmy się na słowach „wierzę w Kościół”, tym razem spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, co to znaczy, że Kościół jest jeden.
W praktyce często używamy sformułowań, które pozornie mogą świadczyć o istnieniu wielu Kościołów. Mówimy Kościół polski, katowicki itd. To jednak, że terytorialnie jesteśmy podzieleni na wiele wspólnot, nie oznacza jeszcze, że jest wiele Kościołów. Wszyscy mamy jednego Ojca. Wszyscy też, zwłaszcza w Eucharystii, spotykamy się w Jednym – Jezusie Chrystusie. Jeden też jest gromadzący nas – Duch Święty. On zwołuje jedną wspólnotę, która w ziemskich realiach podzielona jest na wiele wspólnot lokalnych, ale istotowo jest jedna, tak jak jedno jest ciało Chrystusa, które spożywamy i krew, którą pijemy. W nich następuje zjednoczenie, dlatego Kościół nazywamy Ciałem Chrystusa.
Możemy jednak mówić o odrębnych cechach charakterystycznych każdego Kościoła lokalnego, każdej wspólnoty, parafii itd. Czy oznacza to, że ta jedność jest przez nie zaburzona? Wręcz przeciwnie. Wzajemna wymiana doświadczeń pomiędzy Kościołami lokalnymi sprzyja umacnianiu jedności Kościoła powszechnego. W teologii taki stan nazywa się czasem synodalnością – Kościół korzysta z bogactwa wielości po to, by dobrze i mądrze zarządzać i prowadzić wspólnoty w duchu jedności.
Warto w tym miejscu wytłumaczyć, czym jest Kościół lokalny. Nie jest nim parafia. Dlaczego? Proboszcz – jako prezbiter – nie ma na przykład władzy udzielania sakramentu święceń, z czasem więc zabrakłoby księży do sprawowania Eucharystii, która – jak wyjaśniliśmy powyżej – jednoczy nas wszystkich jako jeden Kościół. Kościół lokalny to zatem wszystkie wspólnoty parafialne zgromadzone wokół swojego biskupa, czyli diecezja. W kontekście rozpoczynającego się II Synodu Archidiecezji Katowickiej to ważne, aby w naszych modlitwach obejmować tę całą rzeczywistość – nie tylko swoje najbliższe parafialne otoczenie.
W sformułowaniu „wierzę w jeden Kościół” zawarty jest jeszcze inny aspekt „jedności”. Dotyczy on smutnej rzeczywistości rozdarcia Kościoła na wiele Kościołów chrześcijańskich. Sobór Watykański II w Konstytucji dogmatycznej o Kościele mówi o kręgach przynależności do Kościoła. Wyraża w ten sposób świadomość, że Chrystusowe zbawienie nie obejmuje jedynie Kościoła rzymskokatolickiego. Także członkowie innych Kościołów chrześcijańskich – prawosławnego i protestanckiego – do niego przynależą na mocy sakramentu chrztu. Mówiąc o jedności Kościoła mówimy dzisiaj bardziej o tym, czym on jest w planie Bożym. Coraz bardziej uświadamiamy sobie, że rozdarcie Kościoła na różne wyznania jest efektem grzechu. Za usunięcie jego skutków odpowiadają wszyscy chrześcijanie – poszukiwanie widzialnej jedności jest zatem naszym wspólnym zadaniem.
Jedność Kościoła powinna być dla nas wszystkich ważną intencją w modlitwach, aby – zgodnie z zamysłem Bożym – Kościół był w pełni „jeden, święty, powszechny i apostolski” także w naszej ziemskiej, widzialnej rzeczywistości.
Sekretariat Zespołu Presynodalnego