WIERZĘ W JEDEN […] KOŚCIÓŁ
Poprzednim artykułem o charakterze formacyjnym rozpoczęliśmy cykl, w którym wyjaśniamy znaczenie fragmentu wyznania, które co niedzielę odmawiamy podczas niedzielnej Mszy świętej: „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”. Ostatnio skupiliśmy się na słowach „wierzę w Kościół”, tym razem spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, co to znaczy, że Kościół jest jeden.
W praktyce często używamy sformułowań, które pozornie mogą świadczyć o istnieniu wielu Kościołów. Mówimy Kościół polski, katowicki itd. To jednak, że terytorialnie jesteśmy podzieleni na wiele wspólnot, nie oznacza jeszcze, że jest wiele Kościołów. Wszyscy mamy jednego Ojca. Wszyscy też, zwłaszcza w Eucharystii, spotykamy się w Jednym – Jezusie Chrystusie. Jeden też jest gromadzący nas – Duch Święty. On zwołuje jedną wspólnotę, która w ziemskich realiach podzielona jest na wiele wspólnot lokalnych, ale istotowo jest jedna, tak jak jedno jest ciało Chrystusa, które spożywamy i krew, którą pijemy. W nich następuje zjednoczenie, dlatego Kościół nazywamy Ciałem Chrystusa.
Możemy jednak mówić o odrębnych cechach charakterystycznych każdego Kościoła lokalnego, każdej wspólnoty, parafii itd. Czy oznacza to, że ta jedność jest przez nie zaburzona? Wręcz przeciwnie. Wzajemna wymiana doświadczeń pomiędzy Kościołami lokalnymi sprzyja umacnianiu jedności Kościoła powszechnego. W teologii taki stan nazywa się czasem synodalnością – Kościół korzysta z bogactwa wielości po to, by dobrze i mądrze zarządzać i prowadzić wspólnoty w duchu jedności.
Warto w tym miejscu wytłumaczyć, czym jest Kościół lokalny. Nie jest nim parafia. Dlaczego? Proboszcz – jako prezbiter – nie ma na przykład władzy udzielania sakramentu święceń, z czasem więc zabrakłoby księży do sprawowania Eucharystii, która – jak wyjaśniliśmy powyżej – jednoczy nas wszystkich jako jeden Kościół. Kościół lokalny to zatem wszystkie wspólnoty parafialne zgromadzone wokół swojego biskupa, czyli diecezja. W kontekście rozpoczynającego się II Synodu Archidiecezji Katowickiej to ważne, aby w naszych modlitwach obejmować tę całą rzeczywistość – nie tylko swoje najbliższe parafialne otoczenie.
W sformułowaniu „wierzę w jeden Kościół” zawarty jest jeszcze inny aspekt „jedności”. Dotyczy on smutnej rzeczywistości rozdarcia Kościoła na wiele Kościołów chrześcijańskich. Sobór Watykański II w Konstytucji dogmatycznej o Kościele mówi o kręgach przynależności do Kościoła. Wyraża w ten sposób świadomość, że Chrystusowe zbawienie nie obejmuje jedynie Kościoła rzymskokatolickiego. Także członkowie innych Kościołów chrześcijańskich – prawosławnego i protestanckiego – do niego przynależą na mocy sakramentu chrztu. Mówiąc o jedności Kościoła mówimy dzisiaj bardziej o tym, czym on jest w planie Bożym. Coraz bardziej uświadamiamy sobie, że rozdarcie Kościoła na różne wyznania jest efektem grzechu. Za usunięcie jego skutków odpowiadają wszyscy chrześcijanie – poszukiwanie widzialnej jedności jest zatem naszym wspólnym zadaniem.
Jedność Kościoła powinna być dla nas wszystkich ważną intencją w modlitwach, aby – zgodnie z zamysłem Bożym – Kościół był w pełni „jeden, święty, powszechny i apostolski” także w naszej ziemskiej, widzialnej rzeczywistości.
Sekretariat Zespołu Presynodalnego
